روزشمار اجمالی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از بعد نظامی ـ عملیاتی با رعایت ترتیب تاریخی عملیات ها'>عملیات هاست تا علاقمندان به موضوعات مرتبط با دفاع مقدس ، هر چه بیشتر با فراز و نشیب های دوران جنگ تحمیلی و نحوه عمل ارتش عراق و رزمندگان اسلام آشنا شوند. بررسی ابعاد مختلف جنگ ایران و عراق نیازمند زمان و امکانات بسیاری است و در کنار عملیات ها'>عملیات های نظامی، آنچه دارای اهمیت است ، پیامدهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و رابطه مستقیم انها با تحولات جنگ می باشد که البته در این مقاله به آن نپرداخته ایم. نکته قابل ذکر دیگر اینکه نام عملیات ها'>عملیات ها بر اساس سال های جنگ تقسیم بندی شده و برای هر سال، توضیحاتی پیرامون وضعیت کلی جنگ بیان شده است که در ادامه مطلب از سایت فارسی مد شاهد هستید



روز شمار دفاع مقدس (1) آغاز جنگ

در سی و یکم شهریور 1359 ؛ در شرایطی که اقدامات متعدد امپراطوری آمریکا جهت براندازی نظام نوپای انقلاب اسلامی یکی پس از دیگری با شکست مواجه می شد، رژیم جنگ طلب و توسعه طلب عراق با حمایت آمریکا و غرب مرزهای جمهوری اسلامی ایران را مورد حمله نظامی قرارداد و بطور همزمان نیروی هوایی این کشور در یک تهاجم گسترده مناطق استراتژیک از جمله فرودگاه تهران را بمباران کرد و به دنبال آن جنگ تحمیلی رسماً آغاز گردید. با شروع جنگ جمهوری اسلامی ایران کاملاً غافلگیر شد. زیرا از یک طرف ارتش بخاطر اعدام، تصفیه و فرار سران فاسد خود فاقد کمترین کارایی بود. از طرف دیگر سپاه نیز هنوز در بدو شکل گیری بوده و توان محدودش نیز در درگیریهای داخلی در کردستان، گنبد، جریان خلق عرب و شدیداً تحلیل رفته بود. بنابراین ایران فاقد یک سازمان نظامی توانمند برای مقابله با ماشین جنگی عراق بود. از این میان دو عامل اساسی مانع فروپاشی نظام سیاسی کشور گردید. اول کنترل اوضاع توسط حضرت امام (ره) و عامل دوم سیل روز افزون مردم در صحنه سیاسی کشور و گسیل آنها به جبهه ها سازمان یافتن نسبی مردم و بسیج آنها سبب شد آغاز حملات ایذایی و چریکی گردید و توانست مانع پیشروی ماشین جنگی عراق گردد و پس از آن بتدریج انسجامعملیاتهای محدود مورد نظر واقع شد. عراق نیز در این مقطع پس از ناکامی در تصرف خوزستان با اتخاذ استراتژی دفاعی در جنگ زمینی و افزایش فشار بر روی شهروندان از طریق جنگ شهرها سعی نمود در کوتاهترین زمان ممکن دولت ر اتسلیم نموده و وادار به مذاکره نماید، لیکن موضع سازش ناپذیر امام خمینی (ره) و وفاداری و پشتیبانی مردم از معظم له پاسخ کوبنده ای به تحرکات ایذائی بود حدودآً 18 عملیات بصورت کلاسیک و در دوره بنی صدر انجام شد که هیچگونه موفقیتی دربر نداشت. در مطالبی که متعاقباً می آید اقدامات انجام شده طرفین بررسی خواهد شد.

1359/6/31_ آغاز تهاجم همه جانبه عراق به جمهوری اسلامی ایران که از سه جبهه جنوب، میانی و شمال انجام شد.

ارتش عراق در جبهه تهاجم خود را از پنج محور آغاز کرد:

1- محور شلمچه برای تصرف خرمشهر و آبادان.

2 محور کوشک به طرف اهواز.

3 محور طلائیه به سمت هویزه.

4 محور چزابه به طرف بستان، سوسنگرد و اهواز.

5 محور فلکه به سمت شوش، دزفول و دهلران.

در جبهه میانی نیروهای دشمن از چهار محور وارد عمل شدند.

1- محور مهران.

2 محور مندلی به سمت ارتفاعات سومار و نفت شهر.

3 محور خسروی- قصر شیرین.

4 محور سلیمانیه پنجوین جهت تصرف ارتفاعات مریوان و بانه.

در جبهه شمالی از محور ازگله به بالا ابتکار عمل در دست نیروهای محلی و ضد انقلاب داخلی قرار داشت و عراق در نقش پشتیبانی عمل می کرد.

در فاصله آغاز جنگ (1359/6/31) تا (1359/12/26) عملیاتهای محدودی از سوی نیروهای خودی انجام شد که به ترتیب ذکر می شود.

59/7/13_ عملیات مشترک سپاه و ارتش در منطقه موسیان.

59/7/23_ حرکت محدود ارتش در منطقه دزفول.

59/8/15 _ شبیخون غیور اصلی توسط سپاه در منطقه حمیدیه.

59/10/4 _ حرکت محدود سپاه در تنگ حاجیان.

59/10/15_ عملیات ارتش هویزه.

59/10/19 _ عملیات محدود سپاه و ارتش در میمک.

59/10/19_ عملیات مشترک سپاه و ارتش در محور آبادان.

59/10/20 _ عملیات محدود نصر در محور ماهشهر توسط سپاه و ارتش.

59/11/12 _ عملیات ارتش در ارتفاعات زیل.

59/11/18_ عملیات سپاه در منطقه سوسنگرد.

59/11/21_ عملیات محدود در منطقه دهلاویه توسط سپاه.

59/11/26_ حرکت محدود سپاه در ارتفاعات زیل.

59/11/26_ عملیات در محور میمک.

59/12/24_ عملیات محدود سپاه در سرپل ذهاب.

59/12/24_ عملیات سپاه در گیلان غرب.

59/12/26_ عملیات حضرت مهدی در محور سوسنگرد توسط سپاه.